Mass Communication

Thursday, May 12, 2005

سهم ایران از صنعت گردشگری جهانی

سهم ايران از صنعت گردشگري جهاني
سازمان جهانی گردشگری (World Tourism Organization) در گزارش سال جاری خود اعلام کرد که رشد قابل توجه سفر گردشگران خارجی به خاورمیانه و دیدار از جاذبه های گردشگری این منطقه, موجب آن شده است که این منطقه گردشگر پذیر به عنوان چهارمین منطقه ی گردشگری جهان تبدیل شده است.
گزارش اين سازمان حاکی از آن است که روند ورودی گردشگران خارجی به خاورمیانه در سال گذشته میلادی ( ٢٠٠٤) بيست درصد افزایش داشته که پس از منطقه ی آسیا - پاسفیک با رشد ٢٩ درصدی، دارای بالاترين نرخ در زمینه ی جذب گردشگر بوده است.
اين در حالي است كه در تركيه حدود 14 ميليون نفر از اين كشور در سال گذشته ميلادي ديدن كرده اند. بر اساس گزارشات موجود در حال حاضر بیش از یک میلیون نفر در صنعت گردشگری این کشور مشغول به فعالیت هستند، اين در حالي است كه كارشناسان پيش بيني كرده اند كه در طی ٥ تا ٦ سال آینده این رقم به ٣ میلیون تن افزایش یابد. درآمد كشور پاكستان از راه گردشگرى در سال گذشته ميلادى به ۱۸۵ ميليون دلار رسيد. اين رقم افزايش ۵۰ ميليون دلاري را نسبت به مدت مشابه سال قبل نشان مي دهد. مقامات سازمان گردشگري چين نيز ميزان گردشگراني كه از اين كشور ديدن كرده اند را بيش از 83 ميليون نفر اعلام كردند. آمار منتشر شده براي كشور برزيل نيز نشان مي دهد كه در طول سال گذشته ميلادي حدود شش ميليون نفر از اين كشور ديدن كرده اند. تمامي اين آمار و ارقام بيانگر اين امر است كه مقامات اين كشورها و بسياري ديگر علاقه زيادي به درآمدهاي حاصل از صنعت گردشگري دارند.
در گزارش سازمان جهاني گردشگري آمده است كه كل تعداد گردشگری خارجی كه در سال ٢٠٠٤, از كشورهاي خاورميانه ديدن كردند به ٧٦٠ میلیون نفر رسیده است. بر اساس اين گزارش اين تعداد نسبت به مدت مشابه سال قبل از آن ده درصد را نشان مي دهد. براساس این گزارش، گردشگری خارجی در اروپا چهار درصد، در آفریقا هفت درصد، در آمریکا ده درصد و در کشورهای آسیایی بيست و نه درصد افزایش داشته است. همچنین گردشگری خارجی در خاورمیانه و مصر بيست و يك درصد بیشتر از سال ٢٠٠٣ بوده است.
بر اساس آمارهای سازمان هاي گردشگري در جهان حاكي از آن است كه در حالي كه در سال 2003 ميلادي حدود 725 ميليون گردشگر در دنيا به كشورهاي مختلف سفر كرده و حدود 445 ميليارد دلار خرج كردند, تا سال 2020 شمار گردشگران در جهان به 5/1 ميليارد نفر خواهد رسيد و حدود دو تريليون دلار نيز خرج خواهند كرد.
سوال مهم در اين خصوص اين است كه سهم ايران از اين تعداد گردشگر در جهان چقدر است؟ ايران با داشتن جاذبه هاي فراوان گردشگري كه سبب شده در رديف ده كشور نخست جهان قرار گيرد, سهم بسيار اندكي از صنعت گردشگري جهاني را به خود اختصاص داده است. استفاده نامناسب از توانمندي هاي گردشگري, نبود نگرش مناسب نسبت به صنعت گردشگري به عنوان يك صنعت اقتصادي درآمدزا و ارزآور در بين برخي از مسوولان و نبود امكانات مناسب اين صنعت براي پذيرش گردشگران خارجي در كشور روند كار در اين صنعت را با مشكلات جدي و بي شماري روبرو كرده است.
از موانع بزرگ بر سر راه رشد اين صنعت در ايران ديدگاه منفي برخي از گردشگران خارجي نسبت به تامين امنيت در ايران است. چنانكه در يك نظر سنجي از گردشگران ورودي به ايران در سال 1998 مشخص شد 60 درصد گردشگران خارجي قبل از ورود به ايران به شدت نگران امنيت و جان خود بودند و با پذيرش ريسك بسيار زيادي خود را آماده سفر به ايران كردند.
نتايج اين نظر سنجي حاكي از اين است كه ديدگاه گردشگران در باره امنيت پس از حضور در ايران تغيير يافته و بيش از هشتاد درصد آنها امنيت ايران را ايده ال دانستند, بيش از نود درصد از سفر خود ابراز رصايت كرده و هشتاد درصد علاقمند به ديدن دوباره از ايران بودند. بر پاپه اين نظر سنجي, هفتاد و هشت درصد گردشگران از ايران آثار فرهنگي ايران را متمايز از ديگر كشورها عنوان كرده اند.
بررسي نقش و تاثير صنعت گردشگري در رونق اقتصادي ايران نشان مي دهد كه به علت پايين بودن شمار گردشگران به ويژه گردشگران خارجي در ايران, اين تاثير در مجموع بسيار كم و ناچيز است به طوري كه سهم جهانگردي در توليد ناخالص داخلي در حدود 3/3 درصد برآورد شده است. اين در حالي است كه مي توان براحتي اين رقم را افزايش داده و كمك بسيار شايان توجهي به صنعت و اقتصاد كشور كرد.
بايد گفت كه بسيار از كشورهاي جهان با توجه به اشتعال زا بودن صنعت توريسم, و اينكه اين صنعت مي تواند در ايجاد درآمد و بهبود وضعيت كشورهايشان نقش موثري داشته باشد, برنامه ريزي هايي انجام داده اند بطوري كه هر سال درآمدهاي كلاني نيز از اين صنعت كسب مي كنند.
همه مي دانيم كه صنعت گردشگري از جمله صادرات غير مرئي كشورها به شمار مي رود و اكنون نيز به عنوان يكي زا صنايع عمده بين المللي و منبع درآمد ملي بسياري از كشورهاي جهان محسوب مي شود . ولي در كشور ما, متاسفانه تا به حال, اين صنعت از زوايايي مختلف مورد بحث و بررسي قرار نگرفته, موانع و مشكلات جذب توريست به صورت جدي و راه گشاء شناسايي نشده, بنابر اين برنامه ريزي مشخصي نيز در اين زمينه صورت نگرفته است. اين در حالي است كه شواهد نیز حاکی از آن هستند که صنعت گردشگری در تلاش است تا به مرور به صنعت اول دنیا تبدیل شود. در همین راستا اعلام شده که افزایش سرمایه گذاری در زمینه ی صنعت گردشگری تاثیر بسیار مثبتی در میزان ایجاد اشتغال دارد.
ذكر اين نكته نيز ضروري است كه يكي از مباحث مهم صنعت گردشگري, آماده سازي مكانهاي تاريخي, باستاني و جاذبه هاي طبيعي است كه بايد به آن پرداخته شود, جهانگردان از زمان ورود به فرودگاه, اقامت آنها در هتل و استفاده از مكانهاي ديدني و توريستي ايران بايد داراي راهنماهاي ورزيده باشند تا با هيچ گونه مشكلي روبرو نشوند. بايد اميدوار بود كه سياست هاي جديد و منطقي مقامات مسئول بتواند كره گشاي اين صنعت مهم گردد.